ทำความรู้จักกับจิ้งจก

ลักษณะและพฤติกรรมทั่วไปของจิ้งจก

       จิ้งจกเป็นสัตว์เลื้อยคลานขนาดเล็กที่พบได้ทั่วโลก มีหลายชนิด แต่ชนิดที่พบบ่อยในอาคารคือ จิ้งจกบ้าน ซึ่งมีความยาวประมาณ 7–15 เซนติเมตร ลำตัวเรียวและมีหางยาว พวกมันสามารถเคลื่อนที่เร็วและไต่ตามผนังหรือเพดานได้อย่างคล่องแคล่ว พฤติกรรมของจิ้งจกส่วนใหญ่เป็น กลางคืน ออกหาอาหารและน้ำในช่วงเวลากลางคืน ส่วนกลางวันมักซ่อนตัวในมุมมืด รอยแตก หรือใต้เครื่องจักร จิ้งจกกินแมลงเป็นอาหารหลัก เช่น ยุง แมลงวัน และแมลงตัวเล็กอื่น ๆ แต่ในโรงงานอาหารบางครั้งอาจกินเศษอาหารหรือซากอาหารที่หลงเหลือ จึงกลายเป็นแหล่งแพร่เชื้อโรคที่อันตราย

แหล่งที่อยู่ที่พบได้ในโรงงานอาหาร

  ในโรงงานอาหาร จิ้งจกมักซ่อนตัวในพื้นที่ที่มีความชื้นและความมืด เช่น

• ใต้เครื่องจักรและอุปกรณ์ขนาดใหญ่
• ขอบประตูและหน้าต่างที่มีรอยรั่ว
• ท่อประปาและรางระบายน้ำ
• รอยแตกหรือช่องว่างในผนังและเพดาน

พื้นที่เหล่านี้ไม่เพียงเหมาะกับการซ่อนตัว แต่ยังมีแหล่งอาหารและน้ำ ทำให้จิ้งจกสามารถอยู่ได้ตลอดทั้งปี หากไม่ได้รับการควบคุมอย่างเหมาะสม

ความเสี่ยงจากจิ้งจกในโรงงานอาหาร

การปนเปื้อนอาหารและพื้นผิว

      จิ้งจกสามารถนำ แบคทีเรียและเชื้อโรค ติดมาจากพื้นผิวที่ไม่สะอาด หรือจากสัตว์อื่น พวกมันสามารถปล่อย มูล น้ำลาย หรือรอยเท้า ลงบนพื้นผิวอาหารหรือเครื่องมือที่สัมผัสอาหาร การปนเปื้อนนี้อาจทำให้ผลิตภัณฑ์อาหารเสียคุณภาพหรือไม่ปลอดภัยต่อผู้บริโภค

การแพร่เชื้อโรคและแบคทีเรีย

  จิ้งจกเป็นพาหะของเชื้อโรคหลายชนิด เช่น

• Salmonella – ทำให้เกิดอาหารเป็นพิษ
• E. coli – ก่อให้เกิดปัญหาลำไส้
• แบคทีเรียและเชื้อราอื่น ๆ ที่พบบนผิวหนังและขนของจิ้งจก

เมื่อเชื้อโรคเหล่านี้ปนเปื้อนอาหารหรือพื้นผิวในโรงงานอาหาร อาจส่งผลต่อ ความปลอดภัยของผู้บริโภค และทำให้โรงงานไม่ผ่านการตรวจสอบด้านสุขอนามัย

ผลกระทบต่อมาตรฐานสุขอนามัยและการตรวจสอบ

  โรงงานอาหารต้องปฏิบัติตาม มาตรฐาน GMP (Good Manufacturing Practice) และ HACCP หากพบจิ้งจกในพื้นที่ผลิตอาหาร อาจทำให้ไม่ผ่านการตรวจสอบผลกระทบอื่น ๆ ได้แก่

• ลดความเชื่อมั่นของลูกค้า
• เพิ่มความเสี่ยงในการเรียกคืนสินค้า (Product Recall)
• เสียค่าใช้จ่ายในการทำความสะอาดและกำจัดสัตว์เลื้อยคลาน

สาเหตุที่จิ้งจกเข้ามาในโรงงาน

แหล่งอาหารและน้ำ

  จิ้งจกเข้ามาในโรงงานอาหารเพราะ มีแหล่งอาหารและน้ำ ที่เข้าถึงง่าย เช่น เศษอาหาร น้ำรั่ว หรืออาหารที่เก็บไม่มิดชิด
การตรวจสอบและจัดเก็บอาหารให้ถูกสุขลักษณะจึงเป็นขั้นแรกในการป้องกัน

รอยแตกและช่องว่างในโครงสร้างอาคาร

  รอยแตกในผนัง เพดาน หรือพื้น เป็น ทางเข้าที่ง่ายที่สุดสำหรับจิ้งจก 

ตัวอย่างรอยแตกที่พบบ่อย:

• ขอบประตูและหน้าต่างที่ซีลไม่แน่น
• รอยแตกของพื้นหรือเพดาน
• ท่อระบายน้ำหรือสายไฟที่เจาะผ่านผนัง

การปิดรอยแตกเหล่านี้และติดตั้งซีลป้องกันสัตว์เลื้อยคลานจะช่วยลดการเข้าของจิ้งจกได้อย่างมาก

ความสะอาดและการจัดการขยะ

  จิ้งจกมักอาศัยในพื้นที่ที่ มีเศษอาหารหรือขยะ การจัดการขยะไม่ดี เช่น ทิ้งขยะไว้ชั่วคราว หรือถังขยะที่ไม่มีฝาปิด จะทำให้จิ้งจกเข้ามาหาอาหารง่ายขึ้น การทำความสะอาดพื้นผิวและเครื่องจักรอย่างสม่ำเสมอ ลดเศษอาหารและของเสีย จะช่วยลดแหล่งหลบซ่อนของจิ้งจกได้

วิธีป้องกันและควบคุมจิ้งจก

การป้องกันเชิงกายภาพ

• ปิดรอยแตกและช่องว่างในผนังหรือเพดาน
• ติดตั้ง มุ้งลวดหรือประตูกันสัตว์เลื้อยคลาน
• ตรวจสอบอุปกรณ์และเครื่องจักรเพื่อไม่ให้มีพื้นที่หลบซ่อน
• ใช้ ไฟ LED หรือระบบไฟสว่าง ในมุมมืดเพื่อลดพื้นที่ซ่อน

การจัดการความสะอาดและของเสีย

• ทำความสะอาดพื้น ผนัง และเครื่องจักรอย่างสม่ำเสมอ
• เก็บอาหารและวัตถุดิบให้มิดชิด
• จัดการขยะและน้ำเสียอย่างถูกสุขลักษณะ
• ทำความสะอาดท่อระบายน้ำและรางน้ำเป็นประจำ

การใช้มาตรการกำจัดและตรวจสอบอย่างสม่ำเสมอ

• ใช้ กับดักจิ้งจกหรืออุปกรณ์กำจัด ในพื้นที่ที่พบมาก
• ตรวจสอบและบันทึกการพบจิ้งจกเป็นประจำ
• ประเมินมาตรการป้องกันและปรับปรุงระบบสุขอนามัยตามผลตรวจ

ข้อแนะนำสำหรับเจ้าของโรงงานและผู้ควบคุมคุณภาพ

การสร้างระบบตรวจสอบจิ้งจกในโรงงาน

• กำหนด พื้นที่เสี่ยง และติดตั้งดักหรือเซ็นเซอร์
• จัดทำ บันทึกการตรวจสอบ เพื่อให้สามารถติดตามและปรับปรุงได้
• ตรวจสอบสภาพเครื่องจักรและอาคารเป็นประจำ

การฝึกอบรมพนักงานด้านสุขอนามัย

• ให้ความรู้เกี่ยวกับพฤติกรรมจิ้งจกและความเสี่ยง
• สอนวิธีการจัดการเศษอาหารและความสะอาดพื้นที่ทำงาน
• สร้างความตระหนักถึงผลกระทบต่อคุณภาพอาหารและมาตรฐานโรงงาน

สรุปและข้อคิดสำคัญ

     จิ้งจกอาจดูเป็นสัตว์เล็กและไม่น่ากลัว แต่ในโรงงานอาหารถือเป็น ภัยเงียบ ที่สามารถส่งผลกระทบต่อ สุขอนามัยอาหาร ความปลอดภัยของผู้บริโภค และมาตรฐานโรงงาน การป้องกันเชิงรุก เช่น การปิดรอยแตก การทำความสะอาดสม่ำเสมอ การจัดเก็บอาหารอย่างถูกสุขลักษณะ และการฝึกอบรมพนักงาน เป็นสิ่งสำคัญในการควบคุมจิ้งจกและลดความเสี่ยง

    หากคุณต้องการ กำจัดจิ้งจกและสัตว์เลื้อยคลานในโรงงานอาหารอย่างมืออาชีพ บริษัทของเรามีบริการครบวงจร ตั้งแต่ ตรวจสอบพื้นที่เสี่ยง, วางมาตรการป้องกันเชิงกายภาพ, ไปจนถึงกำจัดจิ้งจกและแมลงศัตรูอาหาร โดยทีมงานผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์กับโรงงานอาหารทุกขนาด เราช่วยให้คุณมั่นใจว่า โรงงานสะอาด ปลอดภัย และผ่านมาตรฐาน GMP/HACCP

คำถามที่พบบ่อย (FAQ)

1.จิ้งจกเข้ามาในโรงงานอาหารได้อย่างไร?

จิ้งจกมักเข้ามาเพราะแหล่งอาหาร น้ำ และที่หลบซ่อน เช่น เศษอาหาร ขยะ รอยแตกในผนัง หรือท่อประปา การปิดรอยแตกและจัดการความสะอาดช่วยลดการเข้าของจิ้งจกได้

2.จิ้งจกทำให้อาหารปนเปื้อนได้อย่างไร?

จิ้งจกสามารถนำ แบคทีเรียและเชื้อโรค ติดมาจากพื้นหรือแมลงอื่น ๆ มาสู่อาหาร ผ่าน มูล น้ำลาย หรือรอยเท้า การปนเปื้อนเหล่านี้ทำให้อาหารไม่ปลอดภัยต่อผู้บริโภค

3.การพบจิ้งจกมีผลต่อมาตรฐานโรงงานหรือไม่?

ใช่ การพบจิ้งจกในพื้นที่ผลิตอาหารอาจทำให้โรงงานไม่ผ่านการตรวจสอบด้านสุขอนามัย เช่น GMP หรือ HACCP ส่งผลต่อชื่อเสียงและความเชื่อมั่นของลูกค้า

4.จะป้องกันจิ้งจกในโรงงานอาหารได้อย่างไร?

• ปิดรอยแตกและช่องว่างในอาคาร
• เก็บอาหารและวัตถุดิบให้มิดชิด
• ทำความสะอาดพื้น ผนัง และเครื่องจักรอย่างสม่ำเสมอ
• ตรวจสอบพื้นที่เสี่ยงและติดตั้งดักหรืออุปกรณ์กำจัด